In dit blog geef ik je tips om je spijsvertering te verbeteren met voeding en leefstijl. Bijna iedereen heeft tegenwoordig last van spijsverteringsklachten en je bent je er niet altijd zelf bewust van. Wat kun je zelf doen om je spijsvertering te verbeteren? Het eten van een volwaardige voeding met veel vezels, gezonde vetten en voedingsstoffen is de eerste stap naar een goede spijsvertering. En ook de manier waarop je eet, ga bijvoorbeeld niet met stress eten. Daarover hieronder meer.
Problemen spijsvertering
Problemen met de spijsvertering zijn klachten waar iedereen wel eens last van heeft. Een opgeblazen gevoel, buikkrampen, winderigheid, diarree of constipatie. Dat onaangename gevoel na de maaltijd is zo ‘normaal’ geworden dat bijna iedereen het als vanzelfsprekend beschouwt. Er wordt meestal ook geen verband gelegd tussen spijsverteringsklachten en andere klachten of ziektebeelden, maar het is bekend dat ziekte of gezondheid in de darm begint.
“Je darmen, basis voor een gezond lijf”
Spijsverteringskanaal
Elke hap die je neemt, maakt vanaf je mond een tocht van ongeveer acht meter. Voordat je hap in het toilet belandt, zijn er maar liefst acht verschillende organen nodig die meehelpen om van je voeding poep te maken. Ze zeggen ook wel de reis van mond tot kont.
De start van je spijsvertering begint al bij het ruiken van, zien, horen en zelfs het denken aan het eten kan het water je in de mond lopen. Het begint dus in je mond waar je speeksel gaat aanmaken. En je hersenen sturen signalen naar je organen om alvast zich voor te bereiden op de maaltijd.
Wat kun je hier doen om je spijsvertering te verbeteren ? Goed kauwen, hierdoor zorg je ervoor dat de vertering van voeding in de maag minder energie kost. Het kauwen van voedsel breekt het voedsel grondig af, zodat het gemakkelijker kan worden verteerd. Deze handeling produceert ook weer speeksel, dat nodig is voor een goede menging van het voedsel in de maag.
In speeksel zit amylase dat nodig is voor de koolhydraatvertering.
Een goede mondhygiëne is ook belangrijk voor de vertering.
Dan gaat het voedsel verder de slokdarm in. Met knijp- en duwbewegingen stuurt die gespierde buis het eten naar je maag. Tegelijk beschermt de slokdarm je tegen opkomend maagzuur. In de maag wordt je eten nog kleiner en fijner door het maagsap. Het milieu in de maag is heel zuur waardoor de spijsvertering goed verloopt. Het meeste eten zit twee tot drie uur in je maag als het goed gaat met het aanmaken van je maagzuur. Vet eten wat langer.
Wat kun je hier doen om je spijsvertering te verbeteren ? Geen water of andere vloeistoffen bij de maaltijd nemen. Zo verdun je het maagsap.
In de maag begint de vertering van je eiwitten onder invloed van pepsine. Pepsine houdt van een lage zuurgraad (pH). Op andere plekken is de pH weer hoger. Maar zonder de juiste pH op de juiste plek is er geen goede vertering.
Daarna wordt het eten in stukjes aan het eerste deel van de dunne darm doorgegeven.
Het orgaan de alvleesklier geeft hierbij zijn eigen spijsverteringssappen af. Om koolhydraten, vetten en eiwitten in het begin van de dunne darm in stukjes te knippen. En de lever maakt dunne gal en dit wordt door de galblaas ingedikt en opgeslagen. En afgegeven aan de dunne darm voor de vetvertering.
In de dunne darm zitten de laatste verteringssappen met enzymen. De dunne darm is het belangrijkste orgaan voor voedselopname. Via de darmwand komen de voedingsstoffen in het bloed.
Je dikke darm onttrekt er nog wat vocht en zout aan, zodat het geheel steeds dikker wordt. De poep wordt met knijpbewegingen naar het einde van de darm geduwd. De vezels uit je hap zijn aangekomen in je dikke darm en helpen mee om de ontlasting soepel te houden.
Wat kun je hier doen om je spijsvertering te verbeteren? Vezels eten. De bacteriën in je buik zijn dol op vezels. Maar niet iedereen kan hier goed tegen zoals tarwezemelen, dus voorzichtigheid is belangrijk, anders kan het ook symptomen verergeren. Vezels zitten in groenten, fruit, peulvruchten en volkoren producten. Het is goed om veel verschillende bacteriestammen in je buik te hebben. Het eten van veel soorten vezels is de beste manier om je microbioom te verzorgen en je eigen gezondheid in de hand te nemen. Een eetpatroon met veel zoete en vette bewerkte producten maakt het microbioom een stuk minder veelzijdig. Bovendien voedt je hiermee de “slechte” bacteriën.
Het allerlaatste stadium van je spijsvertering is je endeldarm.
Verdere tips om je spijsvertering te verbeteren
Eet niet als je stress hebt, dan gaat er geen energie naar je spijsvertering, maar naar organen die voorrang hebben zoals hersenen en spieren. Bij stress moet je snel kunnen bewegen (zoals vroeger als je als jager moest wegrennen voor een tijger). En dan is de spijsvertering even niet belangrijk.
Stress en vooral chronische stress zorgt ervoor dat de productie van maagzuur afneemt.
Neem de tijd voor een maaltijd en eet ontspannen zonder veel afleiding. Je kunt ook bij stress eerst even een wandeling maken voordat je gaat eten of ademhalingsoefeningen.
Verder is het goed voor je spijsverteringsorganen om tussendoor ook rust te hebben. Dus focus op 3 hoofdmaaltijden en beperk de tussendoortjes. Grote hoeveelheden eiwitten en koolhydraten die tegelijk of te snel worden gegeten, verhindert de enzymproductie. Heb je klachten dan kun je beter andere voedselcombinaties maken, zoals eiwitten met groenten. Of zuivel met groenten of rijke koolhydraatbronnen (zoals aardappelen/granen/knollen etc.) met groenten.
Het is allemaal best complex om de oorzaak van spijsverteringsklachten te vinden. Maar met bijvoorbeeld darmonderzoek is er veel te achterhalen, hoe je vertering is en meer. Maar soms niet nodig en met een voedselintolerantietest is te achterhalen waar je niet goed tegen kan. Stuur me een bericht om dit aan te vragen.