Er is een sterk verband tussen PDS en stress en dat komt doordat je hersenen en darmen continu met elkaar communiceren. Als je gestrest bent, sturen je hersenen allerlei signalen naar je darmen, wat je klachten kan verergeren. Ongeveer de helft van de PDS-symptomen komt door stress, wat laat zien hoe groot de invloed van stress op je darmen is.
Stress en stoelgang bijvoorbeeld: Als je de dag voor een belangrijk examen stress ervaart, dan kan je dit ‘s ochtends merken door een brijige ontlasting op de ochtend van het examen.
Belangrijk voor mensen met PDS is dus om de stress te verminderen en daarnaast ook de voeding aan te passen. En matige fysieke activiteit elke dag is ook van belang, dus dagelijks bewegen maar niet overdrijven.
Stress en de darmen
Er zijn drie soorten stress:
1 Emotionele stress, bijvoorbeeld voor een examen of door financiële problemen.
2 Chemische stress, bijvoorbeeld door bepaalde medicatie of een vervuilde omgeving.
3 Fysieke stress, bijvoorbeeld een gebroken been.
Als je lichaam chronische stress ervaart, ligt de focus op overleven, op vechten of vluchten. Op het moment dat je lichaam op scherp staat, zijn spijsvertering en hormoonhuishouding (waaronder de voortplanting) de laatste prioriteit.
Je lichaam komt in een stressrespons, alle energie wordt ingezet om een bedreiging (letterlijk of werkstress bijv) aan te kunnen.
In deze reactie wordt een enorme hoeveelheid chemische stoffen aangemaakt die het brein en het lichaam een stoot energie geven.
Er gaat energie naar de hersenen en spieren, naar je sympatische zenuwstelsel en niet naar je parasympathische zenuwstelsel. Het sympatische zenuwstelsel activeert het lichaam voor actie en snelle reacties in stressvolle situaties (“fight or flight”).
Het Parasympathisch Zenuwstelsel: Helpt het lichaam te ontspannen, te herstellen en te verteren in rustgevende situaties (“rest and digest”).
Stress darmen symptomen
Bij de “fight or flight” reactie, wordt de spijsvertering vertraagt en de doorbloeding naar het spijsverteringsstelsel kan verminderen. Dit kan resulteren in symptomen zoals buikpijn, een opgeblazen gevoel, diarree of constipatie. Daarnaast kan stress leiden tot een verhoogde gevoeligheid van de darmen, waardoor zelfs normale spijsverteringsactiviteiten pijnlijk kunnen aanvoelen.
Depressie, neerslachtig gevoel, angst-en paniekaanvallen horen ook bij de PDS symptomen. Lees hieronder meer over de neurotransmitter aanmaak.
Je spijsvertering kan pas goed verlopen als je weer in de parasympatische status bent om in rust je voedsel goed te verteren. Zoniet dan:
-wordt je maagzuur minder, enzymfuncties worden zwakker en de samenstelling van je darmmicrobioom wordt slechter. De goede bacteriën verminderen en de ziekmakende nemen toe.
-vrouwen met chronische stress hebben vaak niet alleen spijsverteringsklachten, maar ook een onregelmatige menstruatie.
Stress verdunt de slijmlaag van de darm en hier zit een groot deel van het immuunsysteem. Chronische stress zorgt voor laaggradige ontstekingen, ‘verteert’ het darmslijmvlies en verhoogt de darmdoorlaatbaarheid. Zie onderstaand onderzoek.
Wat zijn de hersen-darm-as en de mind-bodyconnectie ?
Zoveel van ons welzijn is verbonden met onze darmen. Wist je dat 90% van het ‘gelukshormoon’ serotonine, wordt gemaakt in je darmen? De mind-bodyconnectie onderzoekt de invloed van ons brein, onze gedachtes, emoties en gedrag, op onze gehele gezondheid en onze cellen.
De darmen en hersenen communiceren constant met elkaar. Dat is een tweezijdige communicatie, waarvan 90% van de darmen naar de hersenen loopt. Die connectie is belangrijk: studies tonen aan dat stress een negatieve invloed heeft op de goede darmbacteriën. En als de balans in de darmen niet goed zit, daalt ook de aanmaak van neurotransmitters, die je nodig hebt om je goed te voelen.
Niet alleen serotonine, maar ook dopamine en GABA (dit is een rustgevende neurotransmitter die bevordert (nacht)rust en ontspanning) worden in de darmen aangemaakt. Gaba is ook nodig om goed te kunnen organiseren, overzicht te bewaren en punctueel te zijn. Daarbij stabiliseert GABA de bloeddruk.
Stress heeft een grote invloed op je darmen en die hebben een impact op je neurotransmitters, die op hun beurt beïnvloeden hoe je je voelt.
Als mensen veel breingerelateerde klachten hebben, zoals angst, stress of depressie, moeten ze zeker naar de gezondheid van hun darmen kijken.
Het werkt in beide richtingen:
-je pakt trauma aan en de darmen functioneren beter
-je pakt de darmen aan en angsten nemen af.
Hoe kunnen we cognitieve klachten als gevolg van darmproblemen praktisch aanpakken ?
Onderliggende oorzaken onderzoeken, zoals intoleranties, ontstekingen of een hyperpermeabele darm (leaky gut) en die aanpakken.
Probiotica (niet zomaar een probiotica maar specifieke bacterie stammen), omdat die een invloed hebben op de neurotransmitters die de darmen produceren (psychobiotics). Zo kunnen probiotica een positieve invloed hebben op angsten en depressie.
Eet ook niet als je stress hebt. Ontspannen eten is heel belangrijk, zelfs nog belangrijker dan goed kauwen. Bij stress tijdens het eten is er veel minder amylase (enzym dat koolhydraten afbreekt), zelfs als je heel goed kauwt.
Een tip om tot rust te komen voor het eten is een ‘nervus vagus’ oefening doen. De nervus vagus heeft een directe verbinding tussen de hersenen en het maag-darmkanaal. Deze zenuw verbinding staat bekend als de hersen-darm-as en speelt een belangrijke rol in de regulatie van de spijsvertering, het immuunsysteem en de ontstekingsreacties in het lichaam.
Als die rustig is, functioneren je maagzuur, spijsverteringsenzymen en slijmvorming beter.
Haal tien minuten voor de maaltijd zes keer adem per minuut. Dat brengt je lichaam tot rust.
Wil je persoonlijke begeleiding bij het aanpakken van PDS klachten? Neem contact op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.